شاید شما هم وقتی از کنار ساختمانی رد می شوید به این فکر کنید که اجر ها و سنگ های چند تنی چگونه به بالای ساختمان منتقل شده اند تا سازه های به آن زیبایی را به وجود آورند؟جواب تاور کرین یا همان برج جرثقیلی ثابت می باشد، که قطعا شما نیز در جلوی ساختمان های نیمه ساخت که ارتفاع بالایی دارند دیده اید.جرثقیل های برجی مانند آسانسور کارگاهی قادر هستند انواع اجسام مختلف را به بالای ساختمان ها منتقل کنند در ادامه بیشتر در مورد این جرثقیل های غول پیکر صحبت خواهیم کرد.
تاور کرین یا جرثقیل برجی چیست؟
همان گونه که در قسمت بالا نیز به این مورد اشاره کردیم تاور کرین ها همان جرثقیل های بسیار غول پیکر می باشند که ارتفاع آنها بسیار زیاد می باشد و نام دیگر آن ها برج جرثقیلی می باشد، این جرثقیل ها به قدری قدرت و توانایی دارند که می توانند اجر یا هر شیئی با بیش از چند ده تن را به ارتفاع های بسیار بالا کشیده و آن را به صورت ۳۶۰ درجه به هر سمتی منتقل کند به بیانی دیگر این جرثقیل ها می توانند سنگ های چند ده تنی را در زیر ۵ دقیقه به بالای ساختمان ۲۰ طبقه منتقل کنند. به بیانی دیگر سختی انتقال اجسام سنگین به بالای ساختمان های چند ده طبقه با وجود این جرثقیل به راحت ترین شکل ممکن صورت می گیرد که البته هر فردی توانایی تهیه آن را ندارد چرا که قیمت جرثقیل ساختمانی از چند صد میلیون تا چند ده میلیارد تومان می باشد.
نحوه کار تاور کرین به چه شکل می باشد؟
شاید الان این سوال برای شما پیش آید که جرثقیل های برجی به چه شکلی کار و عمل می کنند؟ در کل این جرثقیل ها در نوع های متعددی می باشند ولی اگر از لحاظ کارکرد این جرثقیل ها را با هم بررسی کنیم باید بگوییم که نحوه کار همه این جرثقیل ها به یک شکل می باشد و از اجزای نسبتا مشترکی استفاده می کنند.
اجزای اصلی تشکیل دهنده تاور کرین
این جرثقیل ها از یک اتاق کنترل جرثقیل در قسمت بالای جرثقیل ، دکل، بازو و صفحه گردان استفاده می کنند در واقع این قطعاتی که نام برده شد مهم ترین و اساسی ترین قطعات تاور کرین می باشد و نبود هر کدام از آن ها باعث عدم کارکرد کل جرثقیل می شود، در ادامه توضیح کاملی راجب این که هر کدام از این قطعات چه چیزی می باشند و وظیفه هرکدام از آن ها چیست خواهیم داد.همچنین تاورکرین ها دارای لوازمی می باشند که اصطلاحا به آنها لوازم تاورکرین می گویند.و همچنین آسانسور های کارگاهی دارای لوازمی می باشند که اصطلاحا به آنها لوازم آسانسور کارگاهی می گویند.
کابین کنترل:
همان گونه که از نامش پیداست تاور کرین های عظیم از این بخش کنترل می شود و هرگونه تحرک و حرکت دادن به جرثقیل از این بخش امکان پذیر می باشد که توسط اپراتور جرثقیل که در کابین کنترل حضور دارد انجام می شود، محل نصب کابین کنترل نیز دقیقا در بالای جرثقیل و در کنار صفحه گردان می باشد.
صفحه گردان:
یکی از مهم ترین اجزای جرثقیل ها صفحه گردان می باشد که بدون وجود آن می توان گفت تقریبا جرثقیل به هیچ دردی نمی خورد چرا که وظیفه چرخیدن جرثقیل به صورت تمام دور یا همان ۳۶۰ درجه توسط صفحه گردان جرثقیل انجام می شود و در صورت عدم وجود آن جرثقیل فقط یک شی ثابت می شود.
تاج جرثقیل:
این قطعه نیز یکی از قطعات مهم برج می باشد و وظیفه آن نگه داشتن بخش های افقی جرثقیل می باشد و بدون وجود آن تاور نمی تواند قدرت و استحکام کافی داشته باشد.
بازوی جرثقیل:
این بخش نیز وظیفه حفظ تعادل و پایداری تاور را بر عهده دارد و متشکل از چند بتن عظیم با وزن بسیار بالا می باشد و بدون وجود آن ها جرثقیل نمی تواند پایدار بماند و با یک وزش شدید باد احتمال سقوط آن وجود دارد.
تاریخچه جرثقیل ساختمانی و پیدایش آن
ایده ساخت این جرثقیل های عظیم زمانی به فکر انسان ها خطور کرد که کم کم داشت دنیا به علم ساخت ساختمان های چند مرتبه دست پیدا می کرد و یکی از مهم ترین مشکلی که در ساخت ساختمان هایی با ارتفاع بلند پیش می آمد این بود که برای بالا بردن اجسام سنگین به بالای ساختمان زمان زیادی صرف می شد و کار ساخت سازه به تعویق می افتاد و حتی بالا بردن برخی از سازه ها به بالای ساختمان تقریبا غیر ممکن بود و این شد که یونانی ها در حدود ۶۰ الی ۷۰ سال پیش به فکر ساخت این جرثقیل ها افتادند که طبیعتا جرثقیل های آن زمان نیز با جرثقیل های امروزی قابل قیاس نمی باشد.
انواع تاورکرین
تاورکرین‌های ثابت (Static Tower Cranes):این نوع تاورکرین‌ها به صورت دائمی به پایه‌های بتنی یا فولادی متصل هستند و قادر به انجام کار در ارتفاعات بالا و با وزن بالای بار هستند. آنها اغلب در ساخت و ساز ساختمان‌ها و پروژه‌های عظیم استفاده می‌شوند.
تاورکرین‌های متحرک (Mobile Tower Cranes):این نوع تاورکرین‌ها دارای چرخ‌هایی هستند که امکان جابجایی آنها در محل کار را فراهم می‌کند. آنها اغلب برای پروژه‌هایی که نیاز به تاورکرین در زمین‌های مختلف دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
تاورکرین‌های تلسکوپی (Telescopic Tower Cranes):این نوع تاورکرین‌ها دارای سیستمی است که امکان تغییر طول بوم آنها را فراهم می‌کند. این امکان به کاربران اجازه می‌دهد تا تاورکرین را با توجه به نیازهای خود، تنظیم کنند.
تاورکرین‌های پرتابل (Portable Tower Cranes):این نوع تاورکرین‌ها قابلیت جابجایی و نصب سریع را دارند. آنها به طور معمول برای پروژه‌های کوچکتر و محیط‌هایی که نیاز به تاورکرین متحرک دارند، استفاده می‌شوند.
تاورکرین‌های زمینی (Ground-Mounted Tower Cranes):این نوع تاورکرین‌ها به زمین متصل هستند و برای کار در پروژه‌های ساختمانی و عمرانی مورد استفاده قرار می‌گیرند. آنها قادر به انجام کار در ارتفاعات بالا و با وزن بار بالا هستند.
تاورکرین‌های خودران (Self-Erecting Tower Cranes):این نوع تاورکرین‌ها دارای سیستم‌های خودرانی هستند که به آنها اجازه می‌دهد بدون نیاز به تاکسی‌کرین‌های جانبی، خودشان نصب و راه‌اندازی شوند. این امکان برای پروژه‌های کوچکتر و با محدودیت فضایی بسیار مفید است.
تاورکرین‌های خم‌شو (Luffing Tower Cranes):تاورکرین‌های خم‌شو دارای بومی با قابلیت خمیدگی به سمت بالا یا پایین هستند که امکان کار در محیط‌های با محدودیت فضایی را فراهم می‌کند. این نوع تاورکرین‌ها معمولاً برای کار در محیط‌های شهری با ساختمان‌های بلند مورد استفاده قرار می‌گیرند.
تاورکرین‌های سهولت‌یافته (Easy-to-Erect Tower Cranes):تاورکرین‌های سهولت‌یافته دارای سیستم‌هایی هستند که نصب و راه‌اندازی آنها را بسیار آسان می‌کنند. این نوع تاورکرین‌ها معمولاً برای پروژه‌هایی که نیاز به سرعت در نصب دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
تاورکرین‌های ایستا (Stationary Tower Cranes):این نوع تاورکرین‌ها به صورت دائمی در یک مکان مشخص نصب می‌شوند و امکان جابجایی آنها وجود ندارد. آنها برای پروژه‌هایی که نیاز به تاورکرین ثابت در طول مدت طولانی دارند، مناسب هستند.
تاورکرین‌های قابل حمل (Portable Tower Cranes):تاورکرین‌های قابل حمل دارای وزن و ابعاد کمتری هستند که امکان جابجایی و نصب آسان آنها را فراهم می‌کند. این نوع تاورکرین‌ها برای پروژه‌های کوچکتر و با فضای محدود مناسب هستند.
تاورکرین‌های هیدرولیکی (Hydraulic Tower Cranes):
تاورکرین‌های هیدرولیکی از سیستم‌های هیدرولیکی برای حرکت بوم و بار استفاده می‌کنند. این نوع تاورکرین‌ها برای کار در شرایطی که نیاز به حرکت دقیق و کنترل بار دارند، مناسب هستند.
تاورکرین‌های راداری (Radar Tower Cranes):این نوع تاورکرین‌ها دارای سیستم‌های راداری هستند که به آنها امکان تشخیص و جلوگیری از برخوردهای ناخواسته با سازه‌ها و موانع را می‌دهد. این ویژگی به کاهش حوادث و افزایش ایمنی در محیط کار کمک می‌کند.
تاورکرین‌های دوار (Slewing Tower Cranes):این نوع تاورکرین‌ها دارای بومی هستند که امکان چرخش آنها به دور محور عمودی را فراهم می‌کند. این ویژگی به آنها امکان دسترسی به نقاط مختلف محل کار و انجام کار در جهت‌های مختلف را می‌دهد.
تاورکرین‌های تک بومی (Single Jib Tower Cranes):این نوع تاورکرین‌ها دارای بومی است که به صورت یکپارچه و تکی از ستون مرکزی خارج می‌شود. آنها معمولاً برای پروژه‌هایی با نیاز به کار در یک جهت خاص استفاده می‌شوند.
تاورکرین‌های دو بومی (Double Jib Tower Cranes):این نوع تاورکرین‌ها دارای دو بوم متصل به ستون مرکزی هستند که امکان انجام کار در دو جهت مختلف را فراهم می‌کنند. آنها برای پروژه‌هایی با نیاز به کار در دو جهت مختلف یا دو منطقه مجاور مناسب هستند.
تاورکرین‌های نوع تکراری (Repotring Tower Cranes):این نوع تاورکرین‌ها دارای سیستم‌هایی هستند که به آنها امکان تغییر موقعیت و ارتفاع بوم را می‌دهد، بدون نیاز به توقف کارکرد. این ویژگی به آنها امکان انجام کار مداوم و بهبود کارایی را می‌دهد.
هر یک از این انواع تاورکرین‌ها ویژگی‌ها و کاربردهای مختلفی دارند که بسته به نیازهای پروژه و شرایط محیطی، انتخاب می‌شوند.
مزایا و معایب تاورکرین
تاورکرین‌ها ابزارهای بسیار مهمی در صنعت ساختمانی هستند که مزایا و معایبی دارند که در زیر به آنها پرداخته خواهد شد:
مزایای استفاده از تاورکرین:
ارتفاع و دسترسی: یکی از مزایای بزرگ تاورکرین‌ها، قابلیت دسترسی به ارتفاعات بالاست که برای جابجایی مواد ساختمانی از اهمیت بالایی برخوردار است.
باربری بالا: این دستگاه‌ها قابلیت حمل و جابجایی بارهای سنگین را دارند که امکان انجام کارهای سنگین در ارتفاعات بالا را فراهم می‌کنند.
کارایی بالا: تاورکرین‌ها به دلیل قابلیت حمل بار بالا و دسترسی به ارتفاعات بالا، کارایی بسیار بالایی دارند و زمان و هزینه‌های ساختمانی را کاهش می‌دهند.
صرفه‌جویی در فضا: این دستگاه‌ها کمترین فضای ممکن را در محل کار اشغال می‌کنند و امکان حرکت آزاد کارگران را فراهم می‌آورند.
معایب استفاده از تاورکرین:
هزینه نصب و نگهداری: نصب و نگهداری تاورکرین‌ها نیازمند هزینه‌های بالایی است و ممکن است برای پروژه‌های کوچک غیرمنطقی باشد.
خطرات ایمنی: استفاده از تاورکرین‌ها ممکن است با خطرات ایمنی همراه باشد، به ویژه اگر کارگران دوره‌های آموزشی ایمنی لازم را نداشته باشند یا تجهیزات ایمنی مناسب در دسترس نباشد.
تأثیرات زیست‌محیطی: تاورکرین‌ها ممکن است در محیط زیست ناپایداری ایجاد کنند، به عنوان مثال با تخریب مناطق جنگلی یا تخریب محیط زیست محلی.
محدودیت‌های فنی: تاورکرین‌ها ممکن است در برخی از محیط‌ها محدودیت‌های فنی داشته باشند و قابلیت استفاده از آنها را کاهش دهند.
ایمنی تاورکرین یا جرثقیل برجی
ایمنی تاورکرین یکی از مسائل حیاتی در صنعت ساخت و ساز است. با توجه به ارتفاع و وزن بارهایی که این دستگاه‌ها حمل می‌کنند، حتی یک اشتباه کوچک می‌تواند به حوادث جبران‌ناپذیری منجر شود. در این مقاله، به بررسی جوانب مختلف ایمنی تاورکرین می‌پردازیم و راهکارهایی برای افزایش ایمنی در استفاده از این دستگاه‌ها ارائه می‌دهیم.
اهمیت ایمنی در تاورکرین
تاثیر حوادث ناشی از عدم ایمنی : حوادث تاورکرین می‌تواند تاثیرات بسیار جدی بر سلامت کارکنان، هزینه‌های مالی و بهره‌وری پروژه‌ها داشته باشد. از دست رفتن جان، آسیب‌های جدی، خسارت‌های مالی و توقف پروژه‌ها از جمله پیامدهای احتمالی است.
آموزش و گواهینامه‌های ایمنی تاورکرین
دوره‌های آموزشی : آموزش‌های تخصصی برای اپراتورهای تاورکرین اهمیت زیادی دارد. این دوره‌ها شامل آموزش نحوه عملکرد دستگاه، آگاهی از خطرات و شیوه‌های جلوگیری از حوادث می‌شود.
دریافت گواهینامه‌ها : اپراتورهای تاورکرین باید گواهینامه‌های معتبر از نهادهای مرتبط دریافت کنند تا اطمینان حاصل شود که آنها دارای دانش و مهارت لازم برای کار با این دستگاه‌ها هستند.
بازرسی‌های منظم و نگهداری تاورکرین
برنامه‌ریزی بازرسی‌ها :بازرسی‌های منظم باید براساس یک برنامه‌ریزی دقیق انجام شود تا هرگونه خرابی یا نقص در دستگاه به موقع شناسایی و رفع شود.
نگهداری منظم و پیشگیرانه :نگهداری پیشگیرانه از تاورکرین شامل تعویض قطعات فرسوده، بررسی سیستم‌های ایمنی و انجام تعمیرات ضروری است تا از وقوع حوادث جلوگیری شود.
اجزای ایمنی تاورکرین
سیستم‌های هشدار و ایمنی :تاورکرین‌ها باید مجهز به سیستم‌های هشدار دهنده‌ای باشند که در صورت بروز مشکلات، اپراتور را مطلع سازند. این سیستم‌ها شامل سنسورها، آلارم‌ها و نمایشگرهای هشدار هستند.
محدودیت‌های بارگذاری :تاورکرین‌ها باید دارای محدودیت‌های بارگذاری مشخصی باشند که بر اساس ظرفیت دستگاه تعیین شده‌اند. اپراتورها باید از این محدودیت‌ها آگاه باشند و آنها را رعایت کنند.
تجهیزات حفاظتی فردی (PPE) برای اپراتورها
کلاه ایمنی : کلاه ایمنی یکی از تجهیزات ضروری برای اپراتورهای تاورکرین است که از سر در برابر ضربات و سقوط اجسام محافظت می‌کند.
دستکش‌ها و لباس‌های مخصوص : استفاده از دستکش‌ها و لباس‌های مخصوص نیز برای محافظت از دست‌ها و بدن در برابر خطرات فیزیکی و شیمیایی اهمیت دارد.
آیین‌نامه‌ها و مقررات ایمنی تاورکرین
استانداردهای ملی و بین‌المللی : تاورکرین‌ها باید براساس استانداردهای ملی و بین‌المللی مورد بازرسی و استفاده قرار گیرند. این استانداردها شامل معیارهایی برای طراحی، ساخت و استفاده از تاورکرین‌ها هستند.
رعایت قوانین محلی : علاوه بر استانداردهای بین‌المللی، قوانین و مقررات محلی نیز باید رعایت شود تا از ایجاد مشکلات حقوقی و ایمنی جلوگیری شود.
ملاحظات ایمنی در شرایط آب و هوایی نامساعد
بادهای شدید : تاورکرین‌ها در شرایط بادهای شدید باید متوقف شوند و بارگیری‌ها نباید انجام شود تا از بروز حوادث جلوگیری شود.
باران و یخ‌بندان : در شرایط بارانی و یخ‌بندان نیز استفاده از تاورکرین باید با احتیاط بیشتری انجام شود و سطح‌ها باید خشک و بدون لغزندگی باشند.
مقدمه‌ای بر اجاره تاورکرین
اجاره تاورکرین یکی از مهم‌ترین تصمیماتی است که مدیران پروژه‌های ساخت و ساز باید اتخاذ کنند. این دستگاه‌ها با توانایی بلند کردن و جابجایی بارهای سنگین به ارتفاعات بالا، نقش حیاتی در پیشبرد پروژه‌ها ایفا می‌کنند.
مزایای اجاره تاورکرین
- صرفه‌جویی در هزینه
اجاره تاورکرین به جای خرید آن می‌تواند به کاهش هزینه‌های پروژه کمک کند. خرید تاورکرین هزینه بالایی دارد و نگهداری و تعمیرات آن نیز پرهزینه است. با اجاره تاورکرین، می‌توان از این هزینه‌ها صرفه‌جویی کرد.
- دسترسی به تجهیزات به‌روز
شرکت‌های اجاره‌دهنده تاورکرین معمولاً تجهیزات جدید و به‌روز را ارائه می‌دهند. این امکان به مدیران پروژه می‌دهد تا از فناوری‌های نوین بهره‌مند شوند و کارایی پروژه را افزایش دهند.
- انعطاف‌پذیری در پروژه‌ها
اجاره تاورکرین به مدیران پروژه اجازه می‌دهد تا بر اساس نیازهای متغیر پروژه، تجهیزات مناسب را انتخاب کنند. این انعطاف‌پذیری می‌تواند به بهبود زمان‌بندی و کاهش تأخیرات کمک کند.
معایب اجاره تاورکرین
- مسائل نگهداری و تعمیرات
اگرچه اجاره تاورکرین نیاز به نگهداری و تعمیرات را کاهش می‌دهد، اما هنوز هم ممکن است مشکلاتی در این زمینه به وجود بیاید. شرکت‌های اجاره‌دهنده مسئول نگهداری دستگاه هستند، اما ممکن است تعمیرات زمان‌بر و باعث تأخیر در پروژه شود.
- محدودیت‌های زمانی
اجاره تاورکرین معمولاً برای مدت زمان محدودی انجام می‌شود. این محدودیت‌های زمانی ممکن است به چالش‌هایی برای مدیران پروژه منجر شود، به ویژه اگر پروژه‌ها به دلایل مختلف به تأخیر بیافتند.
نکات مهم در اجاره تاورکرین
- بررسی نیازهای پروژه
قبل از اجاره تاورکرین، باید نیازهای پروژه به دقت بررسی شود. ارتفاع، وزن بارها، و نوع پروژه از جمله مواردی هستند که باید مد نظر قرار گیرند تا دستگاه مناسبی انتخاب شود.
- انتخاب شرکت معتبر
انتخاب یک شرکت معتبر و با تجربه برای اجاره تاورکرین بسیار مهم است. شرکت‌های معتبر تجهیزات با کیفیت و خدمات پس از فروش مناسبی ارائه می‌دهند که می‌تواند به کاهش مشکلات احتمالی کمک کند.
مراحل اجاره تاورکرین
- مشاوره و نیازسنجی
در اولین مرحله، مشاوره با شرکت‌های اجاره‌دهنده و نیازسنجی پروژه انجام می‌شود. این مرحله شامل بررسی جزئیات پروژه و انتخاب دستگاه مناسب است.
- قرارداد اجاره
پس از انتخاب دستگاه، قرارداد اجاره با شرکت اجاره‌دهنده منعقد می‌شود. این قرارداد شامل شرایط و مقررات اجاره، هزینه‌ها، و مدت زمان اجاره است.
- نصب و راه‌اندازی
پس از انعقاد قرارداد، تاورکرین در محل پروژه نصب و راه‌اندازی می‌شود. شرکت‌های اجاره‌دهنده معمولاً خدمات نصب و راه‌اندازی را نیز ارائه می‌دهند.
هزینه‌های اجاره تاورکرین
- عوامل موثر بر هزینه‌ها
هزینه اجاره تاورکرین بستگی به عواملی مانند نوع دستگاه، مدت زمان اجاره، و محل پروژه دارد. هزینه‌های نگهداری و تعمیرات نیز ممکن است به هزینه‌های کلی اضافه شود.
قوانین و مقررات اجاره تاورکرین
- مسئولیت‌ها و تعهدات
قرارداد اجاره تاورکرین شامل مسئولیت‌ها و تعهدات هر دو طرف است. این شامل مسئولیت‌های نگهداری، تعمیرات، و استفاده صحیح از دستگاه می‌شود.
نگهداری و ایمنی تاورکرین
- بازرسی‌های دوره‌ای
نگهداری و ایمنی تاورکرین نیاز به بازرسی‌های دوره‌ای دارد. این بازرسی‌ها شامل بررسی مکانیکی و الکتریکی دستگاه و اطمینان از عملکرد صحیح آن است.
- آموزش نیروی کار
آموزش نیروی کار برای استفاده صحیح و ایمن از تاورکرین بسیار مهم است. آموزش‌های مناسب می‌تواند به کاهش حوادث و افزایش بهره‌وری کمک کند.
پیشنهادات و توصیه‌ها برای اجاره تاورکرین
- انتخاب صحیح تجهیزات
انتخاب صحیح تجهیزات بر اساس نیازهای پروژه می‌تواند به کاهش هزینه‌ها و افزایش کارایی کمک کند. همچنین، مشاوره با کارشناسان مجرب می‌تواند در این انتخاب موثر باشد.
- مدیریت بهره‌برداری
مدیریت بهره‌برداری از تاورکرین شامل نظارت بر عملکرد دستگاه و انجام نگهداری‌های دوره‌ای است. این می‌تواند به افزایش عمر مفید دستگاه و کاهش مشکلات فنی کمک کند.
تجربیات موفق در اجاره تاورکرین
- مطالعه موردی پروژه‌های موفق
مطالعه تجربیات موفق در اجاره تاورکرین می‌تواند به مدیران پروژه کمک کند تا از راهکارهای بهینه استفاده کنند. بررسی پروژه‌های مشابه و استفاده از تجربیات گذشته می‌تواند به بهبود فرآیندهای کاری کمک کند.
- تأثیر اجاره تاورکرین بر بهره‌وری پروژه‌ها
اجاره تاورکرین می‌تواند به افزایش بهره‌وری پروژه‌ها کمک کند. این دستگاه‌ها با توانایی حمل بارهای سنگین و جابجایی سریع، زمان اجرای پروژه‌ها را کاهش می‌دهند و بهره‌وری را افزایش می‌دهند
